Alsof Levi van Veluw een kist met knikkers door de lucht heeft gegooid en een camera een snapshot maakte van de binnenkant. Spectaculair is dit. Scheef hangt de doos in de lucht en in schemerig licht hangen de stalen knikkers tegen de zijkanten van hun vakjes. De zwaartekracht trekt aan ze, de middelpuntvliedende krachten duwt ze. Een aantal knikkers hangt vrij in de ruimte, zwevend zo lang het kan. Prachtig beeld van tijd en ruimte.
duistere wereld van precieze, wiskundige figuren
Levi van Veluw is een van de vijf kanshebbers op de Volkskrant Beeldende Kunstprijs 2015. Het Stedelijk Museum in Schiedam geeft zoals elk jaar weer ruimte aan de kandidaten om hun kunnen te etaleren. In het werk van Van Veluw zie ik vaak meetkundige figuren die onderhevig zijn aan de krachten van geweld en chaos. Natuurkrachten worden een handje geholpen en de duistere wereld van deze precieze, wiskundige figuren wordt flink door elkaar geschud.
Wanneer je de zaal met het werk van Koen Taselaar binnenstapt heb je al het beeld van een een enorm logo op je netvlies. Het staat zo opgesteld dat je naar de zaal toelopend het ziet. De signatuur van Koen Taselaar, een soort paraaf in graffiti. Er zit een enorme gedrevenheid in het werk van Taselaar. Zijn productiviteit moet enorm zijn. Verschillende vormen en materialen, vaak wel zijn taal en letters aanwezig. Als het even kan maakt Taselaar er een boek van. Wat energie schuilt er in dit werk.
rekwisieten van een toneelstuk
Sander Breure & Witte van Hulzen ontleden het gemiddelde Nederlandse gezin en gebruiken de cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek om het ‘modelgezin’ in kaart te brengen met kunst. Waar ik naar kijk is een abstracte versie van de woonkamer van dit gezin. Dit verzin ik niet maar zo vertelt mij de bijgeleverde info. Zijn het de rekwisieten van een toneelstuk? Mooi, maar ik mis de bijbehorende voorstelling ‘Het Familieportret’. Op een video krijg ik een indruk. Vreemd genoeg vind ik dit het meest ‘kunstig’ alle vijf de kanshebbers. Overigens is dat geen negatief oordeel.
De video’s van Dina Danish dagen mij op een speelse manier uit. Ik kijk naar de toast die in razend tempo belegd wordt, de typemachines die tegelijk aangeslagen worden, bezoekers bij een aquarium in Dubai. Briljante kleine grappen zoals ‘Please step in with your left foot’ staat er op de drempel, en je bent je gelijk bewust van je gedrag. Behaviourism onder de loep. Goed is dit.
experimenteert met het mogelijke
Ik eindig bij het werk van Bram De Jonghe. Een soort laboratorium met een pilaar die schurend ronddraait, projecties rondom en vervreemdende voorwerpen aan de muren. Een hamer met een oorschelp aan de steel gemonteerd. De kunstenaar experimenteert wij kijken mee. Een eenvoudige opstelling maakt je van je sterfelijkheid bewust. Een waxinelichtje onder een glazen stolp verbrandt de zuurstof om te kunnen blijven branden. Op het laatste moment, wanneer de zuurstof bijna op is, tilt een mechaniek de stolp op om even later het waxinelichtje, voorzien van een verse hoeveelheid brandstof, weer af te sluiten. Zo gaat het door met dit symbool van het afhankelijke leven. Een mooie afsluiting.
Ik ben blij dat ik de jury (Sacha Bronwasser, kunstcriticus de Volkskrant, kunstenaar Guido van der Werve (oudwinnaar), museumdirecteur Ralph Keuning (De Fundatie, Zwolle) en voorzitter Inez Weski) niet ben. Geen winnaars en geen verliezers. Allemaal winnen en de prijs delen zou ik zeggen.
De Volkskrant Beeldende Kunst Prijs 2015 is t/m 15 april in het Stedelijk Museum Schiedam te zien. De uitzending van bij Kunstuur over de Volkskrant Beeldende Kunst Prijs 2015 kan hier bekeken worden. Op 19 maart maakt de vakjury in het televisieprogramma Opium TV de winnaar bekend.
