In de tentoonstelling Focus Beijing in Museum Boijmans van Beuningen is het werk te zien van twee generaties hedendaagse Chinese kunstenaars. De kunstwerken zijn afkomstig uit de verzameling van het echtpaar De Heus-Zomer, een van de grootste collecties van Nederland.
Eerder zag ik een greep uit de collectie De Heus-Zomer in het Singer Museum in Laren. Van Appel tot Dumas vond ik toen wat braafjes. Daarom was ik benieuwd naar de selectie Chinese kunst die deze zomer in Museum Boijmans van Beuningen te aanschouwen is. Op televisie, in DWDD, legde het echtpaar uit hoe ze met het verzamelen van Chinese kunst begon. Tussen de anekdotes door leerde ik hoe Zhang Huan as gebruikt om te schilderen. Maar ik zag ook hoe ‘big’ de kunstenaars inmiddels zijn en bij mij meer de indruk wekten van investeerders dan van kunstenaars. De ateliers hebben veel weg van productiehallen. Ik werd er niet erg enthousiast van. Hoe zou het zijn om het werk bij Boijmans te zien hangen?
begrijp ik er geen barst van?
Veel van het werk in de tentoonstelling is figuratief met een duidelijke symboliek. Zoals een houten deur met daarop een grote afbeelding in houtsnijwerk van een groep jonge mensen die kijken naar een man die kalligrafeert. De afbeelding is omlijst en gedeeltelijk beschilderd alsof het een papieren affiche is. Het is gebaseerd op de oude propaganda-afbeeldingen uit de culturele revolutie. Die deur hangt dwars en wat kalligrafeert die man? De verbogen klerenhanger van Ai Weiwei is gewoon een leuk zelfportret. Het jongetje dat in slaap is gevallen op een boek, gemaakt door Zhang Xiaogang, gaat me net even te ver richting kitsch. Of is dit de Chinese Jeff Koons en begrijp ik er geen barst van? Een aantal van de as-schilderijen van Zhang Huan maakt indruk. De astinten geven de schilderijen een mooie sombere sfeer. Vernietiging en de feniks die uit zijn as herrijst. Hoewel een feniks misschien geen Chinese symboliek is. Verderop in de tentoonstelling zie ik een sculptuur van Zhao Yao. En figuur als een stralenkrans in ijzer uitgesneden. Bij de foto’s van Hai Bo blijf ik zitten met de vraag of het dorre bouwland iets betekent. Misschien wil ik betekenis zien in iets dat geen betekenis heeft en kijk ik teveel met mijn westerse blik naar een kunstwerk van Chinese makelij. Daarbij, er is veel werk dat mooi is van compositie en kleur, en ik zie de kritiek op de Chinese machthebbers die in de werken verborgen zit, toch wringt en schuurt deze keuze uit de collectie De Heus-Zomer mij te weinig.
Focus Beijing t/m 21 september in Museum Boijmans van Beuningen.
