Zou Richard Serra dit kennen? De minimalistische kunstenaar die het liefst met roestige metalen platen werkt. Zou hij dit kunnen waarderen, of is het niet esthetisch genoeg, te rommelig, teveel vlakken. We vroegen het ons af toen we tussen de afgedankte roestbakken in Ferropolis liepen.
‘Schaufelrat’- en ‘Eimerkettenbagger’, sommige woorden moet je niet willen vertalen. In de klank van deze woorden zit verpakt wat ze zijn: Reusachtige graafmachines uit een vervlogen tijdperk. Metalen dinosauriërs die hier, toen het nog Deutsche Demokratische Republiek heette, bruinkool afgegraven hebben. Dagmijnbouw die in naam van de communistische heilstaat het landschap verwoestte. In Ferropolis, vlakbij Oranienbaum (Ampelhaus), staan vijf van deze kolossale ijzeren beesten opgesteld. Ze dragen namen als Medusa, Mad Max en Big Wheel en wegen tussen 1 en 2 miljoen kilo. De oudste stamt uit 1941 en Big Wheel is het laatste erbij gekomen, in 1984. Oostblok ‘State of the art’ van dertig jaar geleden. Wij hadden ze graag in werking gezien, maar het maakt niet uit hoeveel smeerolie je hier tegenaan gooit, deze gespierde jongens staan hier voor eeuwig vastgeroest. In een oud bedrijfspand is nu een museum met wat uitleg over bruinkool, een enorm aambeeld en foto’s uit de gloriejaren. Zo vangen we een glimp op van een roemrucht verleden, vol stoere mannen die met het gezichten vol stof onbewogen de lens inkijken. Op de bovenste verdieping liggen de botten van een ‘waldelefant’ die per ongeluk werd opgegraven.
We zwerven over het terrein waar tegenwoordig festivals plaatsvinden – ‘Melt!-electronic meets rock’ is net achter de rug. Een van de kolossen mag beklommen worden. Gemini, bouwjaar 1958, weegt bijna 2 miljoen kilo en 6 tot 8 man bestuurden deze reus. ‘Waarom maken ze er geen vakantiehuizen van’, suggereert Morfo. ‘Kom tot roest in Ferropolis’, vinden we wel een goede slogan. Maar misschien moeten deze giganten wel met rust gelaten worden. Een kerkhof vol roest waar je kan komen kijken hoe de metalen mammoeten tot stof vergaan. Een herinnering aan een heilstaat vol dromen die langzaam vager wordt en tenslotte zal verdwijnen.
Ferropolis ligt vlakbij Oranienbaum en het Ampelhaus waar dit weekend de finissage van de prachtige tentoonstelling ‘King Size’ plaatsvindt.