Gisteren werd Ellsworth Kelly negentig jaar. Blikvangen bezocht het Gemeentemuseum Den Haag om zijn schilderij Red & White te bekijken. Daar hangt het samen met het werk van andere minimalisten op de tentoonstelling NUL, ZERO en Amerikaanse Minimal Art.We maakten er een foto van en die laten we zien op ons kunstblog. Maar het is als met een foto van een mooi landschap: Wanneer je er zelf bent geweest, is het een prikkel voor je geheugen om je dat mooie landschap weer voor te stellen. Iemand anders die de foto ziet, lacht beleefd en zegt ‘het lijkt me heel mooi’. Een foto van Red & White heeft hetzelfde effect. De afbeelding schiet tekort. Het is het oude liedje van ‘Ceci n’est pas une pipe‘, maar in dit geval lijkt de afbeelding van de ‘pipe’ wel heel weinig op de ‘pipe’. Overigens is het schilderij niet rood maar een helder en intens oranje rechthoekig vlak waar twee briljant witte rechthoeken zijn ingesneden. Je moet ervoor staan om het te ervaren. Ellsworth Kelly maakte het schilderij in 1956, na zijn terugkeer naar New York en zeer waarschijnlijk zien we hier een detail van de Brooklyn Bridge.
Samen met werk van minimalisten uit de Verenigde Staten, Europa en Japan maakt het onderdeel uit van de tentoonstelling NUL, ZERO en Amerikaanse minimal art in het Willem Cordia-kabinet in het Gemeentemuseum Den Haag. Het overlijden van Henk Peeters dit voorjaar is de aanzet geweest tot deze mooie expositie waarvan een groot gedeelte afkomstig is uit de vermaarde collectie van de Triton Foundation. Wanneer je de niet al te grote expositieruimte betreedt, word je onmiddellijk getroffen door de mooie balans tussen de witte kunstwerken van Jan Schoonhoven, Henk Peeters, Enrico Castellani en Piero Manzoni en de intense kleuren van Yves Klein, Lucio Fontana, Ellsworth Kelly en Armando. De belichting is hier en daar wat weinig en we zouden bijna het woord ‘stemmig’ gaan gebruiken. Het is een ruimte met werk dat ons blijft verbazen. Wattenstroken van Henk Peeters ontregelde ons. Van afstand lijkt het alsof twee vierkante wolken onvoorstelbaar knap geschilderd zijn. Tot je dichterbij komt en de wattenstroken ziet die achter flinterdun gaas op hun plaats gehouden worden. Het heeft humor en past bij de demystificatie van de kunstenaar als genie die de NUL-groep voor ogen stond. Een van Yves Klein zinderend blauwe schilderijen hangt er ook. Tijdens de eerste expositie van zijn elf Monochrome Blue schilderijen in Milaan in 1956 werd slechts één werk verkocht aan … Lucio Fontana. Zijn Ruimtelijke Conceptie, Verwachtingen uit 1964 hangt tegenover het schilderij van Yves Klein. Twee vrienden. Op de achterzijde van dit werk schreef Fontana: “Ma perché corro tanto? / Dove devo arrivare” ( Waarom doe ik zoveel pogingen / Waar moet dit op uitlopen?). Zo hangt deze ruimte vol met prachtig en intrigerend werk. Ga kijken.
De tentoonstelling Nul, ZERO en Amerikaanse minimal art is nog t/m 25 augustus te zien in het Gemeentemuseum Den Haag.