Mu.ZEE pakt uit met Cinema Joostens

Mu.ZEE
Paul Joostens – Fragmenten van de Grote Collage, 1917

Het voelde als een ontdekking. In Mu.ZEE in het Belgische Oostende was Blikvangen aanwezig bij de opening van de tentoonstelling Cinema Joostens, assemblages en collages van de Belgische kunstenaar Paul Joostens. Wij bekeken vol bewondering en verbazing het werk van deze voor ons onbekende Vlaamse meester.

een eigen krachtige hand van creëren

Onder de radar, boven de radar, hoe je het ook wilt noemen, de Antwerpse avant-garde kunstenaar Paul Joostens (1889-1960) was bij ons buiten beeld. Gelukkig dat het Oostendse kunstmuseum aan zee Mu.ZEE  met haar directeur Philippe Van den Bossche deze belangrijke kunstenaar wel in het blikveld had en heeft. Eerder dit jaar stonden de schilderijen en tekeningen van Joostens centraal en deze zomer is de beurt aan zijn collages en assemblages. Het resultaat is Cinema Joostens, een enorme verzameling werk die dateert van begin vorige eeuw tot ver in de jaren vijftig. Joostens werd geïnspireerd door het kubisme en dadaïsme en in het vroege werk herkent men de invloed van Kurt Schwitters, Picabia en Picasso. Maar ook dit vroege werk is zeer de moeite waard. Ondanks de duidelijke invloeden van buitenaf is in het werk toch duidelijk te zien dat Joostens een eigen krachtige hand van creëren had. Een andere belangrijke inspiratiebron was de film. Tal van verknipte foto’s uit kranten en tijdschriften met daarop cinematografische afbeeldingen vonden hun weg in één van de collages van Joostens. Later ontwikkelde hij een stijl waarin hij steeds meer religieuze elementen naar voren liet komen.

Mu.Zee
De Grote Collage bij Paul Joostens thuis gefotografeerd door René Guiette

Een indrukwekkend meesterwerk is de Grote Collage uit 1917. Het reusachtige werk was opgebouwd uit talrijke snippers papier. Het is helaas verloren gegaan en er bestaat slechts een foto waarop Joostens zittend poseert naast dit prachtige werk. Het werk heeft in elk geval bestaan tot 1941, maar is daarna om onduidelijke reden verknipt. Tegenwoordig zijn slechts stukken van dit werk terug te vinden, verspreid over diverse collecties. Mu.Zee heeft de zwart-wit foto door experts laten onderzoeken en in laten kleuren. Aan de hand van deze inkleuring heeft men de bestaande fragmenten gerangschikt. ‘Een lastige werkje,’ vertelt museumdirecteur Philippe Van den Bossche, ‘Waarbij een stagiaire uiteindelijk de laatste delen op de juiste plekken wist te plaatsen.’ Aan de hand van de overgebleven fragmenten dacht men lange tijd dat de Grote Collage een abstract werk betrof, maar op de zwart-wit foto kan men duidelijk mensfiguren herkennen.

Sem’s KidsKunstKennersKeuze

cinema6
Sem Keizer bij zijn favoriete collage van Paul Joostens op de tentoonstelling Cinema Joostens

“Dit is een collage van Paul Joostens uit 1924. Het heeft geen titel. Wat ik mooi vind is dat het er eenvoudig uitziet, maar echt heel mooi is. Wat je ziet lijkt een beetje op Oostende waar het Mu.ZEE is. Maar dat kan natuurlijk niet, want dit is 90 jaar geleden gemaakt. Toen zag Oostende er heel anders uit. Daarom denk ik dat dit de toekomst was zoals Paul Joostens in 1924 dacht dat hij zou worden. Dat had hij goed gezien!”

 

 

grote en overzichtelijke expositie

 

Paul Joostens was een eigenzinnige man die zich nooit bij een kunststroming heeft aangesloten. Een lastig mens die moeilijk aansluiting vond bij andere kunstenaars. Zijn vriendschap met de dichter Paul van Ostaijen ging teloor in ruzie en kinnesinne. Joostens trok zich in de loop van zijn leven steeds verder terug op de vierkante meters van zijn atelier om daar uiteindelijk in 1960 vereenzaamd te sterven. Gelukkig heeft Mu.ZEE uit zijn werk een voortreffelijke tentoonstelling samengesteld.  Deze grote en overzichtelijke expositie is alleen al een bezoek aan Oostende waard.

Cinema Joostens t/m 14 september in Mu.ZEE, Romestraat 11 Oostende

 

 

Eén reactie op “Mu.ZEE pakt uit met Cinema Joostens

  1. Beste

    Ik ben studente Kunstwetenschappen aan UGent en ben voor het vak Beeldende Kunsten op zoek naar meer informatie over De Grote Collage van Paul Joostens.
    Ik vroeg mij af of het mogelijk is om een ingekleurde versie van zwart-wit foto van De Grote Collectie te bekijken. Het zou mij een heel stuk verder helpen in mijn onderzoek van het fragment van de Collage die in het MSK te Gent aanwezig is.

    Alvast bedankt voor uw antwoord!
    Met vriendelijke groeten,
    Tonia Van Maele

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.