Het Mauritshuis in Den Haag gaf gisteren een perspreview. Na een verbouwing van twee jaar kreeg de pers de kans het verbouwde stadspaleis te bekijken. Zenuwachtige directie, quasi-nonchalante journalisten uit binnen- en buitenland, en daar tussendoor dwarrel ik om te checken of Het puttertje van Carel Fabritius, inspiratiebron voor De Hommage, inderdaad weer ‘back in town’ is.
Mooie entree, een grote ondergrondse foyer verbindt het classicistische paleis van Graaf Maurits met het art-deco gebouw op nummer 26 van het Plein aan de overkant van de Korte Vijverberg. Maar voor Het puttertje moeten we bij de collectie zijn. Dus na de persconferentie van de directie, de architect en de conservator, die terecht zeer trots zijn op hun nieuwe verbouwde museum, onder de grond terug naar de ‘oudbouw’ en trap op naar zaal 14. Wat een boek al niet kan teweeg brengen! The Goldfinch van Donna Tart heeft de populariteit van het schilderij van Fabritius een enorme boost gegeven. Fotografen uit binnen- en buitenland verdringen zich om het kleine schilderij uit de 17e eeuw. Ga nou eens weg! Laat me er door! Dan maar een rondje langs Het meisje met de parel. Daar is het ook druk, maar wanneer ik bij Het puttertje terugkeer, is het weer achteraan aansluiten. Nu krijgt een schoolklas journalisten Duitstalig onderwijs over het meesterwerk van Fabritius. Nog maar een rondje. Nu langs De stier van Potter. Daar staat architect Hans van Heeswijk de pers te woord terwijl op het schilderij van Paulus Potter het slechte weer wegtrekt. Terug naar zaal 14 en eindelijk ben ik even alleen met het geketende distelvinkje. Mooi hangt het hier tegen de met zijde beklede wand.
Ik ga wat dichterbij staan en zie de duidelijke penseelstreken en de kras in de vleugel die Fabritius met de achterkant van zijn penseel maakte in de dikke gele verf. Ineens word ik van zo dichtbij geraakt door de eenzaamheid van het kleine vogeltje, dat is veroordeeld om een 17e-eeuws circustrucje op te voeren: Met een klein emmertje water uit een bakje putten. Het dunne kettinkje dat hem belet weg te vliegen. De glinstering in zijn linkeroog zou een traan kunnen zijn, maar vogels huilen niet. Alles verbeelding. Ik krijg een por met een fotocamera. Opzij! BBC, CBS, TF1, ze moeten erbij. Wanneer ik van het schilderij wegloop, kijk ik nog één keer om. Het vogeltje knipoogt. Het puttertje is terug.
Nu ik het origineel gezien heb, kijk ik weer met een frisse blik naar de inmiddels 21 variaties op dit werk op de website De Hommage. Dat worden er ruim 45 en in oktober zullen deze kunstwerken te zien zijn op een tentoonstelling op Kasteel Keukenhof. Daar is nog wat geld voor nodig: Voordekunst – De Hommage. Kijk op hun facebookpagina voor de stand van zaken.