De man in zijn aquariumauto hoort niets. De snorkel stevig in zijn mond en de goudvisjes zwemmen om zijn hoofd. De miezer maakt kleine spetters op zijn voorruit. Een vrouw probeert met haar iphone een foto te maken. Het publiek dromt om de Scubabianchi van Tristan Kruithof, maar de meesten hebben hun blik omhoog gericht. Op een hoogwerker draagt ‘Rotterdamse rockster’ Elle Bandita een ode aan de Witte de Withstraat voor. De opening van het WWdWfestival is in volle gang. Wij wringen ons door de menigte. Het is een mooi moment om in Tent de expo Dark Matters te gaan bekijken.
Het is gelijk raak. De combinatie van animatiefilm, maquette en houtskooltekeningen creëren een somber benauwend beeld van een claustrofobische wereld. Een ondergronds gangenstelsel waar je in verzeild bent geraakt en nooit meer uitkomt. De twee houtskooltekeningen van Sandro Setola tonen een betonnen ruimte, een lege, duistere parkeergarage. Een verbeelding van de maquette die bestaat uit een gangenstelsel in de vorm van een omgekeerde piramide. Op de muur draait een film waarvan de beelden je mee zuigen, in een duistere wereld vol schemerige nissen en spelonken, soms zwartwit dan weer bleekrood gekleurd. Een labyrint zwoel en duister waar elk moment de Minotaurus te voorschijn kan komen.
Dark Matters begint in de duisternis om in het licht te eindigen. Mariëlle Buitendijk construeerde twee witte sculpturen uit hout en gips. De kubussen op de grond vormen een rechte lijn die bij nadere beschouwing minder strak zijn. Met de hand zaagde de kunstenaar deze blokken. Het resultaat is een reeks kubussen die net niet op elkaar aansluiten. De imperfectie van de smetteloos witte blokken, maakt ze kwetsbaar en erg mooi. De witte sculptuur aan de muur lijkt in te storten. Witte blokken hangen bevroren in de lucht. Mooi uitgevoerd in een prachtige compositie. Twee kleine grijze werken hangen aan de tegenoverliggende muur en leveren commentaar. Mooi werk.
Tussen de twee uiteinden van de tentoonstelling valt veel te genieten. Veel werk van Sylvia B. Haar sombere donkere foto’s lijken geheimzinnige scenes uit vergeten Italiaanse films. Haar sculpturen zijn treurige circusdieren. De aap die een konijntje uit zijn hoed tovert kijkt ons boos en verwijtend aan. Een harig klein mensje zit voorover, ingesnoerd in kettingen en touwen en wacht tot hij bevrijd wordt. De grote houtskooltekening van Renie Spoelstra hangt mooi en dreigend aan de muur. Bomen, een veld, een bos tonen zich wanneer je dichterbij komt. Een minimalistische geluidsinstallatie van Dario D’Aronco, de foto’s van Fiona Weir, koptelefoons waarop je de soundscapes en hoorspelen kan beluisteren die zich onder de putdeksels van Dirk van Lieshout bevinden, een beeldengroep van Charl Landvreugd, donkere, zelfgebouwde organismen van Jeroen Kuster en de pentagrammen van Marc Bijl. Het is allemaal mooi werk, verschillend in uitvoering, maar voor ons blijft er een dreiging van uitgaan. Zwart heeft nu eenmaal dit effect. Het is allemaal donker en ongrijpbaar.
Dark Matters is veel, vaak mooi, maar somber en duister. Wat al deze kunstwerken bindt is de ongrijpbaarheid. Vaak is het een donkerte gecombineerd met leegte, niet van betekenis, maar de afwezigheid van mensen. Zo ontstaat het beeld van een somber en afstandelijk universum. Daar is niets mis mee en wij zijn ook niet altijd het zonnetje in huis, maar we vonden het fijn dat Mariëlle Buitenhuis er was. Zij gaf ons de moed om ons weer in de feestvreugde te storten.
Dark Matters – Tent t/m 1 december
