Donderdag 25 juli overleed Walter de Maria, kunstenaar van projecten en ideeën die de grenzen van de verbeelding aftasten. Minimal art van maximale omvang, grote sculpturen, vaak van roestvrij staal, in perfecte vorm en afmeting. Hij werd 77, een mooie leeftijd. In 1977 realiseerde hij drie kunstprojecten die voor de eeuwigheid gemaakt lijken te zijn.
In 1977 liet Walter de Maria in New York een tweede verdieping van een pand volstorten met 197 kubieke meter aarde. Het appartement met een 56 centimeter dikke laag van zwarte onvruchtbare aarde is nog steeds te zien op 141 Wooster Street in Soho, New York City. Het was na München en Darmstadt in Duitsland het derde adres waar Walter de Maria een Earth Room installeerde. Alleen de kamer in New York is overgebleven en te bezoeken.
Voor de Documenta in Kassel van 1977 liet Walter de Maria een één kilometer lange bronzen staaf met een diameter van vijf centimeter verticaal aanbrengen in de bodem van het Friedrichsplatz Park. Alleen de bovenkant van de staaf is te zien. Een cadeau van de kunstenaar aan de stad Kassel. The Vertical Earth Kilometer is er nog steeds en de bovenkant van de staaf is gemarkeerd met een rode zandsteen.
Eveneens in 1977 kwam zijn bekendste kunstwerk tot stand: The Lightning Field. 400 gepolijste roestvrijstalen palen geplaatst in een raster van één mijl bij één kilometer en op 220 voet (67 meter) afstand van elkaar. De palen, met hoogte van ongeveer 6,3 meter, vormen een vlak en zijn geplaatst in Catron County, New Mexico (US). Ondanks de titel van het werk slaat de bliksem niet heel vaak in. Op afspraak is het te bezoeken.
Twee jaar later komt een vierde kunstwerk tot stand dat de drie werken uit 1977 complementeerd: The Broken Kilometer, 500 staven van gepolijst brons. Elke staaf heeft een lengte van twee meter en een doorsnede van 5 centimeter. De 500 staven liggen in vijf rijen en hebben een perspectivisch verloop, dat wil zeggen dat de afstanden tussen de staven groter worden naar mate ze zich verder van de kijker af bevinden, zodat het lijkt of de staven zich in de hele ruimte op eenzelfde afstand van elkaar bevinden. Het kunstwerk is te zien in New York op het adres 393 West Broadway.
Deze vier kunstwerken werden mogelijk gemaakt en worden onderhouden door de Dia Art Foundation, een organisatie die onder andere het werk Walter de Maria heeft ondersteund. Dat is bewonderenswaardig. Het werk van De Maria is tamelijk ondoorgrondelijk en hijzelf was ook niet erg communicatief. De Maria werkte het liefst buiten de musea om, liet zich moeilijk interviewen en weigerde zijn kunstwerken toe te lichten. Het is intrigerend werk. Het is wat het is, maar wat er is, mag er zijn.
Eén van de musea die wel met De Maria werkte, was Museum Boijmans van Beuningen. In 1984 maakte hij in opdracht van het museum het werk The Computer Which Will Solve Every Problem In The World/3-12 Polygon. Een ironisch kunstwerk dat bestaat uit 75 roestvrijstalen staven. Allemaal van eenzelfde gewicht en lengte, maar in doorsnede hebben de staven een verschillende vorm. Conservator Francesco Stocchi vertelt erover in deze video op ARTtube. Het overlijden van Walter de Maria is wellicht een reden om het kunstwerk uit de houten kratten te halen en tentoon te stellen.
Op het eerste gezicht lijkt het werk van Walter de Maria net zo serieus als zijn roestvrijstalen staven, maar wij kunnen een glimlach niet onderdrukken wanneer we denken aan het gemeentebestuur van Kassel. Het ongeloof op de gezichten toen aan hen werd verteld dat een Amerikaanse kunstenaar als cadeau aan de stad een kilometer lange metalen staaf in de grond van hun gemeente wilde boren. Overigens pleit het voor de stad Kassel dat het kon.