Oranje is een gevaarlijke kleur. Het juicht zichzelf van het doek af en je bent geneigd je blik af te wenden bij zoveel drukte. Bij Snake van Howard Hodgkin ligt dat anders. Dit oranje schreeuwt niet, dit gloeit. Hoe langer je er naar kijkt hoe rustiger je wordt. Dit is een schilderij dat de kijker voor de gek houdt. Het geeft de indruk van een haastig met grote kwast gemaakt kunstwerk. Binnen één à twee uur moet een beetje kunstenaar dit kunnen realiseren, denkt de argeloze museumbezoeker. Een houten paneel met een wit vlak waar in grote haast een groen kader opgesmeerd is, met daarbinnen een oranje kader op haar beurt gevuld met oranje stippen op een witte ondergrond en daartussen een slangvormige figuur. Klets, boem, en klaar! Een werk van grote spontaniteit lijkt het. Niets is minder waar. Over dit doek deed Hodgkin twee jaar. Laag over laag, in grote zorgvuldigheid aangebracht. Niks spontaniteit, over alles is nagedacht. Als ondergrond gebruikt Hodgkin vaak oude lijsten en bij Snake deed hij dat ook. Het geeft het werk een ruw karakter dat past bij de grove signatuur van de rest van het schilderij. De combinatie met het zachtgroene kader tempert het uitgelaten oranje. Binnen de groene ‘heg’ kan het oranje veilig haar gang gaan. Binnen de oranje ‘muur’ speelt zich de actie af en zijn de stippen regelmatig verdeeld over het witte vlak met een ‘slang’ die er in een s-vorm tussendoor kronkelt. Toch niet tussendoor, de slang lijkt iets boven het doek te zweven, boven de stippen, want ze heeft een reflectie op de ondergrond. De slang krijgt vaart en glijdt geruisloos tussen en over de oranje stippen in een combinatie van dreiging, vertrouwdheid en verleiding.  Dit Hof van Eden heeft iets onheilspellends. De actie moet nog plaatsvinden. Er is een belofte van geweld, zoals bij een volgevreten leeuw in een kudde antilopen. Maar het werk geeft ook een gevoel van rust alsof er tussen de stippen en de s-vorm een vertrouwen is, ze zijn beide ingesloten door het groene en oranje kader. Ze weten wat ze aan elkaar hebben. Howard Hodgkin schilderde dit toen hij 76 jaar was. Het is een prachtig kunstwerk met een fascinerende, spannende balans.

Website van Howard Hodgkin

Snake maakt onderdeel uit van de vaste collectie bij Museum De Pont in Tilburg